Öfke Kontrol Bozukluğu Tanısı Alan Bireylerde Şema Terapinin Kullanılması Üzerine Bir Derleme

Özet

Bu derleme çalışmasının amacı, öfke kontrol bozukluğu yaşayan bireylerde Şema Terapisi’nin (ŞT) nasıl kullanıldığını ve bu alandaki bilimsel bulguların ne yönde şekillendiğini incelemektir. Araştırma kapsamında herhangi bir uygulamalı çalışma yapılmamış, yalnızca literatürdeki Türkçe ve İngilizce kaynaklar taranarak alana dair güncel bilgiler toplanmıştır. Derleme süreci boyunca, öfke ile erken dönem uyumsuz şemalar arasındaki ilişkileri ele alan çalışmalar değerlendirilmiş ve ŞT’nin bu bağlamdaki etkililiği analiz edilmiştir. Bulgular, ŞT’nin öfke düzenleme becerilerini geliştirmede etkili bir yaklaşım olabileceğini göstermektedir. Özellikle “cezalandırıcılık”, “haklılık”, “duygusal yoksunluk” ve “terk edilme” gibi şemaların öfke tepkilerinde belirleyici olduğu; bu şemalara yönelik yapılan müdahalelerin bireylerin öfkeyi daha sağlıklı biçimde ifade edebilmesine yardımcı olduğu görülmüştür. Ayrıca bazı çalışmalar, ŞT’nin grup ya da bireysel biçimde uygulanabileceğini ve yaşantısal tekniklerin sürece dahil edilmesinin terapötik etkiyi artırdığını belirtmektedir. ŞT’nin uzun vadeli içgörü kazandırması, duygusal farkındalık geliştirmesi ve bireyin geçmiş deneyimlerini yeniden yapılandırmasına olanak tanıması, öfke kontrolü üzerinde kalıcı iyileşmeler sağlamaktadır. Tüm bu veriler doğrultusunda, ŞT’nin öfke kontrolü güçlüğü yaşayan bireylerde uygulanabilecek etkili bir psikoterapi yöntemi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.