Duygusal Bağımlılık

Özet

Bağımlılık, bireyin bir maddeyi ya da davranışı kontrol etme kapasitesini giderek kaybetmesi ve ortaya çıkan fiziksel, psikolojik, sosyal veya ekonomik zararlara rağmen bu davranışı sürdürmesiyle karakterize edilen kronik ve yineleyici bir bozukluk olarak tanımlanmaktadır. Bağımlılık temel olarak madde, davranış ve duygusal olarak üç ana başlık altında ele alınabilir. Duygusal bağımlılık, bireyin duygusal ihtiyaçlarını karşılamak için bir başkasına aşırı derecede bağımlı hâle gelmesi ve öz değerini büyük ölçüde ilişki üzerinden tanımlamasıyla ortaya çıkan sağlıksız bir ilişki örüntüsüdür. Yoğun terk edilme korkusu, sürekli onay arayışı, kıskançlık ve sınır koyma güçlükleri gibi belirtilerle karakterize olan duygusal bağımlılık; erken çocukluk deneyimleri, güvensiz bağlanma stilleri, düşük öz saygı ve psikolojik yatkınlıklarla ilişkilidir. Bu makalenin amacı, bağımlılık olgusunu çok boyutlu bir perspektiften ele alarak özellikle duygusal bağımlılığın tanımını, ortaya çıkış nedenlerini, belirtilerini ve birey üzerindeki psikososyal etkilerini incelemek; ayrıca duygusal bağımlılığın diğer bağımlılık türleriyle ilişkisini değerlendirerek alanyazına katkı sağlayacak kapsamlı bir kuramsal çerçeve sunmaktır. Bu araştırmada duygusal bağımlılık olgusunu derinlemesine incelemek amacıyla nitel araştırma yöntemi benimsenmiştir. Veri toplama süreci tamamen mevcut literatürün incelenmesine dayanmaktadır. Literatür taraması, dergiler, kitaplar ve veri tabanlarından elde edilen çalışmalar doğrultusunda gerçekleştirilmiş, araştırmalar sistematik biçimde değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde tematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda, incelenen araştırmalarda kavramsal yapılar sistematik biçimde sınıflandırılmış ve yorumlanmıştır.