Medya Okuryazarlığı Dedektifleri
Özet Görüntüleme: 13
/ 
PDF İndirme: 17
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.18002227Anahtar Kelimeler:
Medya, medya okuryazarlığı, Eğitim, Web 2.0, E-TwinningÖzet
Medya, bireylerin veya toplulukların birbiriyle iletişim halinde olmasını sağlayan ortam ve araçlar bütünü olarak tanımlanabilir. İçinde bulunduğumuz teknoloji çağında medya haberleşmenin ötesinde insanların ve toplumların pek çok tercihini etkiler hale gelmiştir. Medyanın zaman içerisinde geçirdiği değişim insanların da bu doğrultuda değişmesini zorunlu kılmıştır. İnsanların ve toplumların yaşantısını bu denli etkileyen medyanın ve medya unsurlarının bireyler tarafından daha iyi tanınması, bilinçli bir medya kullanıcı olmak bu yüzyılın en önemli unsurları arasındadır. Bu bağlamda çalışmanın amacını “Media Literacy Detectives” eTwinning projesine gönüllü olarak katılan öğrencilere uygulanan web 2.0 araçları ile medya okuryazarlığı terimleri ve medya okuryazarlığı içerikli uygulamaların katılımcılar üzerindeki etkilerinin belirlenmeye çalışılması oluşturmaktadır. Araştırmada ön test-son test kontrol grupsuz yarı deneysel desen kullanılmıştır. Amaçlı örneklem yöntemi benimsenmiş ve araştırmanın örneklemini, “Media Literacy Detectives” eTwinning projesine gönüllü olarak katılan ve aile rızaları alınan öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışmaya 5 farklı ülkeden 40 gönüllü öğrenci katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kullanılan “Media Literacy Detectives” eTwinning projesi envanteri araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir. Formda demografik özelliklerin yanında 24 tane 5’li Likert soru, 1 onay kutulu soru ve 1 tane de açık uçlu soru bulunmaktadır. Form ortak dil olan İngilizceye çevrilmiş ve dijital ortamda Google Form’a aktarılmıştır. Projedeki paydaş öğretmenlerle form linki paylaşılmış ve kendi eğitim sistemlerine ve öğrenci seviyelerine uygunluğu kontrol edilmiştir. Tüm paydaşlardan alınan dönütler neticesinde Google form katılımcı öğrencilerle paylaşılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler spss 22.0 programıyla analiz edilmiştir. Bulgular tablolarda frekans ve yüzdeler halinde verilmiştir. Cyberbullying, Agnotology, Trolling, Echo chamber effect, Digital footprint, Information literacy, Search engine, Database, Target group, Child-friendly medya terimleri ile ilgili katılımcıların son test değerleri çalışmanın olumlu etkilerini yansıtacak şekilde tespit edilmiştir. Ayrıca proje kapsamında eTwinning projelerinin yaygınlaştırılması, her yaş seviyesine uygun olarak gerçekleştirilmeye çalışılması önerilmektedir.
Referanslar
Acar, P. (2021). Sınıf öğretmenlerinin eTwinning ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi.
Altan, M. Z. Ve Yıldırım T.(2025). Toplumsal Çöküşe Doğru: Kutuplaşma, Öfke ve Anlaşmazlıklar Öğretmenler Ne Yapabilir?. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 14(40), 125-146.
Altay, D., & Özerbaş, M. A. (2020). İlkokul öğrencilerinin problemli cep telefonu kullanimlarinin farkli değişkenler açisindan incelenmesi. TÜBAV Bilim Dergisi, 13(1), 68-84.
Aufderheıde P. (1992). Media Literacy: A Report of the National Leadership Conference on Media Literacy. Washington, DC: Aspen Institute. http://www.medialit.org/ reading_room/article356.html. https://eric.ed.gov/?id=ED365294 erişim tarihi: 29.02.2025
Avşar, Z. (2014). Medya Okuryazarlığı. İletişim ve Diplomasi, (2), 5-17.
Azucar, D., Marengo, D., and Settanni, M. (2018). Predicting the Big 5 Personality Traits fromDigital Footprints on Social Media: A Meta-Analysis. Personality and Individual Differences, 124, 150-159.
Balun, İ. (2023). E-Ticaret Ve Pazarlamada Arama Motoru Optimizasyonunun Ve Hedefli Reklamcılığın Rolü. Elektronik Cumhuriyet İletişim Dergisi, 5(2), 98-111.
Baştürk, S., ve Taştepe, M. (2013). Evren ve Örneklem. Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Vize Yayıncılık, 129, 159.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Deneysel desenler. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Brüksel Deklarasyonu :http://www.declarationdebruxelles.be/en/declarationaccueil.php (Erişim Tarihi: 28.01.2013). https://sozluk.gov.tr/ (19.02.2025 tarihinde erişilmiştir)
Camberlion. (2022). Web 2.0 – Digital assets for teaching technologies (Evolve your teaching platform). Retrieved 01 July 2024 from: https:// camberlion.com/web-2-0/
Coşan, B. (2022). Web 1.0’dan web 3.0’a mahremiyetin dönüşümü ve dezavantajlı gruplar açısından muhtemel sonuçları. Çalışma ve Toplum, 5(75), 2639-2662. https://doi.org/10.54752/ct.1191456
Çelebi, C., & Satırlı, H. (2021). Web 2.0 araçlarının ilkokul seviyesinde kullanım alanları. Instructional Technology and Lifelong Learning, 2(1), 75-110.
Elmas, R., & Geban, Ö. (2012). Web 2.0 tools for 21st century teachers. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 243-254.
Elitaş, T. (2022). Dijital Manipülasyon ‘Deepfake’teknolojisi Ve Olmayanın İnandırıcılığı. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(49), 113-128.
Er, E. K. (2022) Gerçek Yaşam Temelli Projelerle İngilizce Öğrenme ve Geliştirme: Bir Süreç ve Metafor Analizi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 14(27), 532-554.
Gulley, J. & Thomas, J. (2022). Using web 2.0 tools to engage learners. ECU – UDL modules. Retrieved 16 March 2024 from: https://ofe.ecu. edu/udlmodules/modules/using-web-2-0-tools-to-engage-learners/
Kapan, K., & Üncel, R. (2020). Gelişen web teknolojilerinin (Web 1.0, web 2.0, web 3.0) Türkiye turizmine etkisi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 276-289.
Kavasoğlu, B.R. (2020). Web 2.0 araçları (Eğitimciler için). İKSAD.
Koçyiğit, A. ve M. Koçyiğit (2018). Değişen ve gelişen dijital iletişim: Yazılabilir web teknolojisi (web 2.0). (Editörler: Çakmak, V. ve Çavuş, S.), Dijital kültür ve iletişim, İstanbul: Literatürk Yayınları.
Koltay, T. (2011). “The Media and The Literacies: Media Literacy, Information Literacy, Digital Literacy”, Media Culture Society, 33(2) s.211-221.
Öçalan, Z., & Tokat, A. (2025). Uluslararası Eğitim Projelerinde Teknoloji Kullanımı: Web 2.0 Araçlarının Rolü.
Özad, B. E. (2011). “Medya Okuryazarlığı ve Yetişkinlerin Öğrenmesi”, Nurçay Türkoğlu,
Kurbanoğlu, S., & Akkoyunlu, B. (2001). Öğrencilere bilgi okuryazarlığı becerilerinin kazandırılması üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(21).
Melda Cinman Şimşek (der.) Medya Okuryazarlığı, İstanbul: Parşomen Yayıncılık, s.
-95.
Narin, B. (2018). Kişiselleştirilmiş çevrimiçi haber akışının yankı odası etkisi, filtre balonu ve siberbalkanizasyon kavramları çerçevesinde incelenmesi. Selçuk İletişim, 11(2), 232-251.
Soyuyuce, E., Hünkar, T., & Tabanlıoğlu, S. (2003). Veri Tabanı Nedir? Veri Tabanının Oluşum Süreci. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Ulusal Sempozyumu.
Sönmez, V., & Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Şirin, M. R., Oktay, N., & Altun, A.(2013). 1. Türkiye çocuk medya stratejisi ve uygulamaları. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
Şirin, M. R. (2014). Çocuk ve Medya: Eşitsizlikler Dünyası. İletişim ve Diplomasi, (2), 181-187.
Taş, A., & Bülbül, H. İ. (2021). Sosyal medya kullanıcılarının dijital ayak izi farkındalığı. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 4(3), 205-216.
Taşkıran, N. Ö. (2007). Medya Okuryazarlığına Giriş, İstanbul: Beta Basım.
Thoman, E., & Jolls, T. (2005). Literacy for the 21st century: An overview & orientation guide to media literacy education. Malibu, CA: Center for Media Literacy.
Topan, A., Ayyıldız, T. K., Özsavran, M., & Mutlu, B. (2020). İlkokul öğrencilerinin bilgisayar, internet kullanımı ve bilgisayar oyunları hakkındaki düşünceleri. Journal of Child, 20(1), 20-26.
Tor, H., & Erden, O. (2004). İlköğretim öğrencilerinin bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyleri üzerine bir araştırma. The turkish online journal of educational technology, 3(1), 120-130.
Tuday, E., & Gökçe, N. (2024). Değerlerle yaşamak etwınnıng projesinin değer analizi. Prof. Dr. Eyüp ARTVİNLİ Prof. Dr. Ali MEYDAN Prof. Dr. Raziye ÇAKICIOĞLU OBAN Doç. Dr. Erkan DÜNDAR, 132.
Ülger, M., & Karagözoğlu, N. (2025). Yükseköğretim düzeyi coğrafya eğitiminde WEB 2.0 araçları kullanımının akademik başarıya etkisi. lnternational Journal of Geography and Geography Education, (54), 62-84.
Yaman, E., & Peker, A. (2012). Ergenlerin siber zorbalık ve siber mağduriyete ilişkin algıları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(3).
Yurdakul, N. B. Ve Bat, M., (2011). Şirketler İçin Rekabette Sanal Farkındalık: Arama Motoru Pazarlaması. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(1).
Yüksel, S., Şenyer, Ş., & Ekmen, D. (2021). Research of teachers’ opinions towards effects of an E-Twinning project on students organized with the purpose of gaining environmental and nature values. Journal of Advanced Education Studies, 3(2), 153-164.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 ASES EDUSCI (INTERNATIONAL JOURNAL OF EDUCATIONAL SCIENCES) ISSN: 2822-6844
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
The journal is licensed under a 