The Role of Psychological Flexibility in Obsessive-Compulsive Disorder Within the Context of Acceptance and Mindfulness-Based Approaches


Abstract views: 39 / PDF downloads: 21

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15719149

Keywords:

Obsessive-compulsive disorder, psychological flexibility, acceptance and commitment therapy, shame, guilt, perceived stress.

Abstract

Obsessive-Compulsive Disorder (OCD) is a psychiatric disorder that significantly affects

functionality, involving repetitive behaviors or mental actions (compulsions) performed in order to reduce intense restlessness and anxiety caused by thoughts, impulses or images that come to the mind repeatedly (obsessions) despite the individual's will. In addition to negatively affecting the individual's quality of life, OCD is also closely related to emotions such as shame, guilt and high levels of perceived stress. In this context, the concept of psychological flexibility has emerged as an important variable in understanding and managing OCD symptoms in recent years. Psychological flexibility is defined as the individual's capacity to remain in the present moment, be open to disturbing internal experiences and take action in line with their values. Acceptance and Mindfulness-Based Approaches aim to transform the ways in which individuals combat obsessive thoughts by increasing psychological flexibility.

The purpose of this qualitative review study is to examine the mediating role played by psychological flexibility in the relationship between symptoms seen in obsessive-compulsive disorder and shame, guilt and perceived stress within the framework of acceptance and mindfulness-based approaches. In this context, domestic and foreign studies in the literature were systematically scanned and evaluated using the content analysis method. Studies show that obsessive-compulsive symptoms are experienced more intensely in individuals with low psychological flexibility, and that these individuals are more exposed to feelings of shame and guilt. It has been observed that acceptance and awareness-oriented interventions contribute to individuals accepting these internal experiences and developing more adaptive strategies to cope with the symptoms.

In conclusion, psychological flexibility can be considered a key factor in understanding and treating the emotional components of OCD. This study contributes to both theoretical knowledge and provides inferences that can guide clinical practice.

Author Biography

Serkan NACAK, DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ

ÖĞRENCİNİN AKADEMİK ÖZGEÇMİŞİ

Kişisel Bilgiler

Adı ve Soyadı Serkan NACAK
E-postası/Web Sayfası serkannacak01@mail.com
Bildiği Yabancı Diller İngilizce
Uzmanlık Alanı Aile Danışmanlığı, Davranış Bilimleri, Kariyer Psikolojik

Danışmanlığı, Önleyici Rehberlik, Sosyoloji
Öğrenim Bilgileri
Üniversite Bölüm Yıl
Lisans Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler 2004
Lisans Anadolu Üniversitesi Siyaset Bilimi ve

Kamu Yönetimi 2014

Lisans Atatürk Üniversitesi Halkla İlişkiler ve

Tanıtım 2025
Yüksek Lisans Kırıkkale Üniversitesi Aile Danışmanlığı ve
Eğitimi 2021

Yüksek Lisans Aydın Adnan

Menderes Üniversitesi Sosyoloji 2023
Yüksek Lisans Sakarya Üniversitesi Önleyici Rehberlik
Hizmetleri 2024

Yüksek Lisans Çanakkale Onsekiz

Mart Üniversitesi Davranış Bilimleri 2025
Akademik Eserler

(Makale, kitap, kitap bölümü, bildiri, poster, sergi, konser vb. eserlerden kaynakça yazım

kurallarına göre en fazla 10 eser yazılmalıdır.)
Tezden üretilen yayınlar * ile işaretlenmelidir.

Serkan Nacak, (2025, 3-6 Şubat) Afetlerin aile dinamikleri üzerindeki psikolojik etkileri ve aile
yapısındaki değişiklikler. [Bildiri sunumu] III.Uluslararası Afet Kongresi,
Kahramanmaraş.
Serkan Nacak, (2025, 3-6 Şubat) Afetlerin birey psikolojisi üzerindeki etkileri: Depresyon,
anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğu. [Bildiri sunumu] III.Uluslararası Afet
Kongresi, Kahramanmaraş.
Serkan Nacak, (2025, 07-08 Şubat) Kadına yönelik şiddetin medya temsili: Haberler, diziler
ve filmler üzerine sosyolojik bir analiz. [Bildiri sunumu] I.Uluslararası Kadın
Arştırmaları Kongresi, Kayseri.
Serkan Nacak, (2025, 07-08 Şubat) Kadınlarda madde kullanımının önlenmesi ve tedavi
yöntemleri.. [Bildiri sunumu] I.Uluslararası Kadın Arştırmaları Kongresi, Kayseri.

Serkan Nacak, (2025, 21-23 Şubat) Kadına yönelik şiddetin medya temsili: Haberler, diziler
ve filmler üzerine sosyolojik bir analiz. [Bildiri sunumu] Uluslararası Hevsel
Bilimsel Çalışmalar Kongresi, Diyarbakır.
Serkan Nacak, (2025, 21-23 Şubat) Kadına yönelik şiddetin sosyolojik temelleri: Ataerkil
yapının gölgesinde kadın kimliği. [Bildiri sunumu] Uluslararası Hevsel Bilimsel
Çalışmalar Kongresi, Diyarbakır.
Serkan Nacak, (2025, 07-09 Mart) Travma sonrası stress bozukluğu tedavisinde bilişsel
yeniden yapılandırma tekniklerinin etkililiği. [Bildiri sunumu] II.Uluslararası
Karadeniz Bilimsel Çalışmalar Kongresi, Trabzon.
Serkan Nacak, (2025, 07-09 Mart) Sosyal fobi tedavisinde bilişsel terapilerin etkinliği: Bir
meta-analiz çalışması.. [Bildiri sunumu] II.Uluslararası Karadeniz Bilimsel
Çalışmalar Kongresi, Trabzon.
Serkan Nacak, (2025, 15-16 Mart) Bilişsel davranışçı terapilerin ve alternative psikoterapilerin
karşılaştırmalı analizi. [Bildiri sunumu] II.Uluslararası Ege Bilimsel Çalışmalar
Kongresi, Muğla.
Serkan Nacak, (2025, 15-16 Mart) Psikolojik danışmanlık sürecinde bilişsel terapilerin
etkililiği: Kurumsal bir değerlendirme. [Bildiri sunumu] II.Uluslararası Ege Bilimsel
Çalışmalar Kongresi, Muğla.

References

Abramowitz, J. S. (2006). The psychological treatment of obsessive-compulsive disorder. Journal of Clinical Psychology, 62(5), 751-765.

Ak, I. (2011). Obsesif-kompulsif bozukluk ve tedavisi. Psikiyatri Dergisi, 22(2), 74-84.

Aydemir, Ö. (2014). Obsesif-kompulsif bozukluk. İstanbul Tıp Kitabevi.

Baltaoğlu, D. (2015). Sosyal izolasyon ve yalnızlık psikolojisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 28(3), 145-154.

Bouchard, S., et al. (2015). Social support and psychological well-being in individuals with obsessive-compulsive disorder. Psychiatry Research, 228(1), 74-79.

Brady, R., et al. (2017). Social support as a predictor of obsessive-compulsive disorder treatment outcomes. Journal of Anxiety Disorders, 49, 35-43.

Cacioppo, J. T., & Patrick, W. (2008). Loneliness: Human nature and the need for social connection. W.W. Norton & Company.

Cacioppo, J. T., et al. (2006). Loneliness and health: Potential mechanisms. Psychosomatic Medicine, 68(3), 151-160.

Çetinkaya, Y., & Yılmaz, E. (2017). Yalnızlık ve sosyal izolasyonun psikolojik etkileri. Psikoloji Çalışmaları, 5(2), 203-211.

Demir, M. (2019). Yalnızlık ve sosyal izolasyonun psikolojik sağlığı etkileyen faktörler: Bir derleme. Türk Psikiyatri Dergisi, 27(4), 225-234.

Erbaş, D., & Türk, E. (2018). Sosyal destek ve yalnızlık: OKB’li bireylerdeki rolü. Türk Psikiyatri Dergisi, 29(1), 22-30.

Foa, E. B., et al. (2005). Obsessive-compulsive disorder: A cognitive-behavioral therapy approach. New Harbinger Publications.

Güler, F. (2013). Yalnızlık ve anksiyete arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 17(4), 85-94.

Hawkley, L. C., & Cacioppo, J. T. (2010). Loneliness and health: Potential mechanisms. Current Directions in Psychological Science, 19(3), 127-130.

Hüfner, C., et al. (2012). The relationship between social support, loneliness, and obsessive-compulsive symptoms in clinical and nonclinical samples. Journal of Anxiety Disorders, 26(7), 739-746.

Karaman, M., & Altun, H. (2014). Sosyal izolasyonun OKB semptomları üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 35(3), 102-112.

Kılıç, S. (2012). OKB tedavisinde bilişsel davranışçı terapinin rolü. Psikiyatri Dergisi, 23(1), 45-53.

McHugh, L., & Stewart, T. (2013). The Psychological Impact of Loneliness on Mental Health. Routledge.

Olatunji, B. O., et al. (2013). Anxiety and obsessive-compulsive symptoms in adults with social anxiety disorder: The role of loneliness. Journal of Abnormal Psychology, 122(1), 111-119.

Perlman, D., & Peplau, L. A. (1981). Toward a Social Psychology of Loneliness. In R. Gilmour & S. Duck (Eds.), Personal Relationships in Disorder. Academic Press.

Samuels, J. F. (2007). Obsessive-Compulsive Disorder: The Spectrum and Its Treatment. Psychiatric Clinics of North America, 30(4), 617-632.

Shafran, R., & Rachman, S. (2004). Obsessive-Compulsive Disorder: From Theory to Treatment. Oxford University Press.

Stein, D. J., et al. (2011). The role of social support in the treatment of obsessive-compulsive disorder. Journal of Clinical Psychiatry, 72(12), 1581-1586.

Yıldız, M., & Ekinci, E. (2014). Sosyal destek, yalnızlık ve OKB semptomları: Bir gözden geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi, 25(1), 11-19.

Yıldırım, G., & Arslan, E. (2016). Sosyal destek ve sosyal izolasyonun ruh sağlığı üzerindeki etkileri. Sosyal Psikoloji Dergisi, 3(1), 51-61.

Published

2025-06-20

How to Cite

NACAK, S. (2025). The Role of Psychological Flexibility in Obsessive-Compulsive Disorder Within the Context of Acceptance and Mindfulness-Based Approaches. ASES EDUSCI (INTERNATIONAL JOURNAL OF EDUCATIONAL SCIENCES) ISSN: 2822-6844, 5(1), 273–288. https://doi.org/10.5281/zenodo.15719149