TÜKETİM TOPLUMUNDA GÜZELLİK İMAJININ ÜRETİMİ: MEDYA, KİMLİK VE BEDEN ÜZERİNDEN BİR İNCELEME
Özet Görüntüleme: 14
/ 
PDF İndirme: 9
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15719273Anahtar Kelimeler:
Beden algısı, estetik normlar, güzellik imajı, kadın bedeni, kimlik inşasıÖzet
Bu çalışma, tüketim toplumunda güzellik imajının medya, kimlik ve kadın bedeni ekseninde nasıl inşa edildiğini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın temel amacı; güzellik algısının tarihsel gelişimini ortaya koymak, günümüzde medyanın bu algıyı nasıl şekillendirdiğini analiz etmek ve bu süreçte kadının bedeni üzerinden nasıl bir kimlik ve tüketim baskısı oluşturulduğunu tartışmaktır. Özellikle reklamlar, moda dergileri ve sosyal medya gibi araçlar aracılığıyla oluşturulan estetik normlar, kadın bedenini hem bir tüketim nesnesine hem de ideal yaşam biçiminin temsiline dönüştürmektedir.
Çalışmada sistematik derleme yöntemi kullanılmış; bu kapsamda, güzellik imajının kadın bedeni üzerinden inşa ediliş süreci, tarihsel, sosyolojik ve psikolojik açılardan kapsamlı biçimde analiz edilmiştir. Literatürdeki akademik çalışmalar titizlikle taranarak, farklı dönemlerde güzelliğin nasıl tanımlandığı, hangi toplumsal dinamikler tarafından şekillendirildiği ve özellikle kadın bedeni üzerinde nasıl bir norm oluşturduğu ele alınmıştır. Araştırmanın temel bulguları, güzellik idealinin evrensel veya biyolojik olarak sabit bir ölçütler bütününden ibaret olmadığını; aksine, belli bir tarihsel bağlamda, belli bir kültürel çerçeve içerisinde, ideolojik ihtiyaçlara uygun biçimde oluşturulan bir sosyal inşa olduğunu ortaya koymaktadır.
Sonuç olarak, medya ve reklam endüstrisi aracılığıyla kadına sürekli olarak ulaşılması güç, mükemmeliyetçi beden imgeleri sunulmakta, bu da kadınlarda yetersizlik, benlik algısında erozyon ve bedenle yabancılaşma gibi psikolojik etkiler doğurmaktadır. Güzellik artık bireysel bir tercih değil; toplumsal bir norm ve tüketim nesnesidir. Çalışmanın bulguları, güzellik imajlarının kadınların toplumsal rollerini yeniden ürettiğini ve kadını estetik ve tüketime dayalı bir özgürlük yanılsaması içine hapsettiğini ortaya koymaktadır. Bu bağlamda çalışma, medya okuryazarlığı, toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadın temsillerinin eleştirel biçimde değerlendirilmesi açısından önemli katkılar sunmaktadır.
Referanslar
Arat, Y. (1987). Kadın ve siyaset: 1980’ler Türkiye’sinde kadın hareketleri. Metis Yayınları.
Bartky, S. L. (1990). Femininity and domination: Studies in he phenomenology of oppression. Routledge.
Baudrillard, J. (1998). Tüketim toplumu: Söylenceler ve yapılar (H. Deliceçaylı & F. Keskin, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Baudrillard, J. (2004). Simülakrlar ve simülasyon (O. Adanır, Çev.). Doğu Batı Yayınları.
Baudrillard, J. (2010). Tüketim toplumu. Ayrıntı Yayınları.
Berger, J. (1986). Görme biçimleri (Y. Salman, Çev.). Metis Yayınları.
Bocock, R. (2009). Tüketim (İ. Türkmen, Çev.). Dost Kitabevi.
Bordo, S. (1993). Unbearable weight: Feminism, western culture, and he body. University of California Press.
Bordo, S. (2003). The male body: A new look at men in public and private. Farrar, Straus and Giroux.
Butler, J. (1990). Gender trouble: Feminism and he subversion of identity. Routledge.
Chodorow, N. (1999). The reproduction of mothering: Psychoanalysis and he sociology of gender. University of California Press.
Connell, R. W. (1987). Gender and power: Society, he person and sexual politics. Stanford University Press.
Corbin, A., Cortin, J. J., & Georges, V. (2008). Bedensel terbiye: Kadın bedeninin biçimlendirilmesi (N. Kara, Çev.). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Coward, R. (1993). The whole truth: The myth of alternative health. Faber & Faber.
Dedeoğlu, S., & Savaşçı, S. (2005). Tüketim kültürü ve kimlik inşasında beden. Kadın Çalışmaları Dergisi, 2(1), 75–88.
Demir, E. (2006). Medyada kadın bedeni ve ideal güzellik. İletişim Dergisi, 25(1), 285–296.
Eco, U. (1999). Güzelliğin tarihi (A. Arıkan, Çev.). Can Yayınları.
Eco, U. (2004). Çirkinliğin tarihi (A. Arıkan, Çev.). Can Yayınları.
Eco, U. (2006). Ortaçağ estetiği (A. Yılmaz, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Ersöz, S. (2010). Tüketim toplumunda kadın ve güzellik. Eğitim Kitabevi.
Featherstone, M. (1991). Consumer culture and postmodernism. Sage.
Firestone, S. (1970). The dialectic of sex: The case for feminist revolution. William Morrow.
Fiske, J. (1999). Reading he popular (S. İrvan, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Giddens, A. (2000). Modernite ve bireysellik (H. Özel, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Gill, R. (2007). Gender and he media. Polity Press.
Giet, S. (2006). Medya ve kadın. Ayrıntı Yayınları.
Gürbilek, N. (1992). Kötü çocuk Türk. Metis Yayınları.
Hooks, b. (2000). Feminism is for everybody: Passionate politics. South End Press.
Inceoğlu, Y., & Kar, M. (2010). Medya ve kadın: Güzellik imajları ve beden politikaları. Ayrıntı Yayınları.
Irigaray, L. (1985). His sex which is not one. Cornell University Press.
Işık, E. (1998). Tüketim toplumunda bedenin anlamı. Vadi Yayınları.
Jhally, S. (2000). Image-based culture: Advertising and popular culture. In G. Dines & J. M. Humez (Eds.), Gender, race, and class in media (pp. 77–87). Sage.
Karakaş, S. (2006). Tüketim kültürünün yükselişi. Toplum ve Bilim, 105, 293–308.
Kaylı, H. (2001). Kadın ve medya: Güzellik baskısı ve medya söylemi. Kadın Çalışmaları Dergisi, 3(1), 145–158.
Kesim, M., & Kar, M. (2010). Kadın bedeni ve güzellik: Estetik ideallerin tarihsel dönüşümü. İletişim ve Medya Araştırmaları, 5(2), 179–185.
Kilbourne, J. (1999). Deadly persuasion: Why women and girls must fight he addictive power of advertising. Free Press.
Lazar, M. M. (2006). "Discover he power of femininity!" Analysing global "power femininity" in local advertising. Feminist Media Studies, 6(4), 505–517.
McRobbie, A. (2008). The aftermath of feminism: Gender, culture and social change. Sage.
McRobbie, A. (2009). Top girls: Young women and he post-feminist sexual contract. Palgrave Macmillan.
Millett, K. (1987). Cinsel politika (A. Yalçınkaya, Çev.). Payel Yayınları.
Morris, C. (2002). Freud ve kadınlık: Eleştirel bir analiz. Psikanaliz Dergisi, 4, 457–470.
Mulvey, L. (1975). Visual pleasure and narrative cinema. Screen, 16(3), 6–18.
Odabaşı, Y. (1999). Tüketim kültürü: Reklam ve pazarlama iletişimi açısından bir inceleme. Sistem Yayıncılık.
Özcan, M. (2007). Alışveriş merkezleri ve kimlik inşası. Toplum ve Bilim, 108, 265–279.
Pektaş, H. (2006). Tüketim toplumunda imaj ve beden. Gazi İletişim Dergisi, 2(1), 142–149.
Platon. (1959). Devlet (S. Eyüboğlu, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Platon. (1972). Şölen (S. Eyüboğlu, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Postman, N. (1994). Televizyon: Öldüren eğlence (M. Küçük, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Ritzer, G. (1998). Toplumun McDonaldlaştırılması (Ş. Altuğ, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Robins, K. (1999). Into he imge: Culture and politics in he field of vision. Routledge.
Shilling, C. (1993). The body and social theory. Sage Publications.
Simmel, G. (1957). Fashion. American Journal of Sociology, 62(6), 541–558.
Tiggemann, M. (2011). Sociocultural perspectives on body imge. In T. F. Cash & L. Smolak (Eds.), Body imge: A handbook of science, practice, and prevention (pp. 12–19). Guilford Press.
Tseelon, E. (2002). Fashion and signification. Cultural Studies, 16(4), 111–143.
Tunalı, İ. (1970). Estetik. Remzi Kitabevi.
Wernick, A. (1996). Promotional culture: Advertising, ideology and symbolic expression. Sage.
Williamson, J. (2000). Decoding advertisements: Ideology and meaning in advertising. Marion Boyars Publishers.
Wolf, N. (1991). The barut myth: How images of barut are used against women. Harper Perennial.
Yapar, A. (1999). Kadın dergilerinde güzellik söylemi. Kadın Araştırmaları Dergisi, 4, 14–18.
Yazıcı, A. (1997). Güzellik ve medya. Derin Yayınları.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 ASES EDUSCI (INTERNATIONAL JOURNAL OF EDUCATIONAL SCIENCES) ISSN: 2822-6844
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 